بررسی اثر روش های مختلف عصاره گیری در خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی، سمیت و آنتی اکسیدانی چند گونه گیاه دارویی در استان همدان

در سالهای اخیر به کار گیری بیوتکنولوژی در تحقیقات مربوط به گیاهان دارویی ، باعث شناخت همه جانبه گیاهان دارویی از نظر نوع گیاهان وپراکنش آنها ، استفاده های دارویی، استخراج، شناسایی مواد موثره، کشت و اصلاح گونه های مهم، بررسی روشهای نوین در افزایش مواد موثره و مطالعه اثرات دارویی آنها درجهان و ایران شده است. از سوی دیگر به علت مصرف بیش از 80% مردم دنیا از گیاهان دارویی بررسی اثرات متفاوت این ترکیبات نیز ضروری است. هدف از این مطالعه از یک طرف بررسی اثرات ضد باکتریایی(9 باکتری گرم مثبت و گرم منفی)، ضد اکسیدانی(فنول ,فلاونوئید کل و (dpphو سمیت(تست آلیوم) عصاره گیاهان پامچال طنازغازیاقی و شاهتره در شرایط درون شیشه ای می باشد، واز طرفی کالوس زایی، اندام زایی و افزایش متابولیت ثانویه کارواکرول از اهداف دیگر این تحقیق می باشد. این گیاهان پس از جمع آوری در دمای اتاق خشک شدند. اثرات ضد باکتریایی و ضد اکسیدانی با سه نوع عصاره متانولی، هیدروالکلی و آبی مورد سنجش قرار گرفت. برای بررسی سمیت از جوشانده گیاه شاهتره و دم کرده گیاه غازیاقی در سه غلظت رایج و سنتی، غلظت 5 برابر و 10 برابر آن استفاده شد. جهت القای کالوس و اندام زایی در گیاه غازیاقی از غلظت های مختلف هورمون های اکسین و سیتوکنین استفاده شد و برای افزایش ماده موثره کارواکرول دو الیسیتور اسید جازمونیک واسید سالسیلیک مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که عصاره های هر سه گیاه در غلظت های بالا دارای فعالیت ضد باکتریایی بودند و بیشترین مقدار فنول وفلاونوئید کل برای عصاره متانولی گیاه غازیاقی تعیین شد (p<0.01) . همچنین در تست dpph بیشترین فعالیت مهار رادیکالهای آزاد مربوط به عصاره الکلی گل پامچال با ic50 به میزان 0.1249 mg/ml بود. و غلظت های هورمونی (2.4.d=0.5 , 1 mg/ml) (ba,naa= 1 mg/ml) و) ba= 0.5 ,1 mg/ml) به ترتیب بهترین ترکیب های هورمونی در کالوس زایی و اندام زایی گیاه غازیاقی شناخته شدند. غلظت 10 میکرومولار اسید جازمونیک و 100 میکرومولاراسید سالسیلیک افزایش معنی دار کارواکرول را نسبت به نمونه شاهد نشان دادند (p<0.01). کلمات کلیدی: عصاره های مختلف، آنتی باکتریال، آنتی اکسیدان، سمیت، القا کالوس، اندام زایی، سوسپانسیون سلولی